Op 22 november 2023 vond in het auditorium van BNP Paribas Fortis te Brussel het 8ste congres van Ondernemers voor Ondernemers (OVO) plaats. Het thema van de avond was veelomvattend en behoorlijk ambitieus: klimaatverandering, biodiversiteit en economische vooruitzichten.
Moderator Freddy De Mulder - vrijwilliger, bestuurslid en investeerder bij OVO -
Introduceerde na zijn welkomstwoord al meteen de eerste spreker: Max Jadot, voorzitter van de raad van bestuur van de bank en dus gastheer van de avond. Hij wond er geen doekjes om. Ja, de problemen zijn groot. De economische toestand, de oorlogen, de snelle technologische (r)evolutie en de grote kloof tussen noord en zuid zijn nu niet bepaald redenen voor overdreven optimisme. Maar toch zag hij veel licht in de duisternis. En hij wees daarbij expliciet naar OVO dat zich in Afrika concentreert op oplossingen. Terloops wees hij er nog op dat een congres met een dergelijk thema wel op zijn plaats is in het klimaatneutrale gebouw van de bank. En hij sloot af met de positief onthaalde boodschap dat BNP Paribas de werking van OVO zal blijven steunen.
Klimaatvriendelijk groeien
Na de voorzitter van de bank nam de tweede gastheer van de avond het woord: Luc Bonte, voorzitter van OVO. Hij stelde kort de werking van OVO voor (selecteren, begeleiden, financieren en volgen van beloftevolle Afrikaanse ondernemingen) en ging vrij snel over naar de grote uitdaging die Afrika te wachten staat: hoe kan het continent groeien zonder de onhoudbare paden van de industrialisering in het westen te bewandelen. Of anders gezegd: hoe kunnen we het leven van de Afrikaan verbeteren zonder negatieve gevolgen voor klimaat en biodiversiteit. Afrika heeft trouwens weinig tot niets bijgedragen tot de klimaatcrisis maar ondervindt er wel de gevolgen van. Er zijn twee strekkingen in het economisch debat: ‘de-growth’ dat staat voor een vermindering van de energieconsumptie versus ‘corporate responsibility ‘ waarbij bedrijven optreden als actoren van positieve verandering. De-growth is niet de goede oplossing om Afrika vooruit te helpen. Om de transitie tot een goed einde te brengen zullen er dus goede keuzes moeten worden gemaakt. Luc Bonte hield dan ook een pleidooi voor een dialoog rond klimaatverandering en Afrikaanse groei. En hij sloot af met een minuut stilte voor iedereen die te lijden heeft van het geweld in de wereld.
Afrika is niet het probleem, maar de oplossing
Frank Bekaert, senior partner bij McKinsey & Company, viel onmiddellijk met de deur in huis. Er is niet alleen de klimaatverandering, maar ook achteruitgang van de biodiversiteit (een onderschat probleem) de pollutie van voedsel en water en de plasticvervuiling. Voor de meeste daarvan bevinden we ons nu al in de rode zone en het verbetert er niet op. Maar gelukkig zijn er, weliswaar complexe, oplossingen. Hij wees bijvoorbeeld op de indrukwekkende verbeteringen in de batterijtechnologie en de opkomst van waterstof als energiebron. Volgens hem wordt waterstof zelfs groter dan olie, hoewel de uitdagingen in die technologie nog groot zijn. En hij eindigde met een vrij positieve noot voor het Afrikaanse continent: Afrika is niet een deel van het probleem, het is een deel van de oplossing. Er is het enorme potentieel voor hernieuwbare energie, zoals groene waterstof, en de ondergrond is bijzonder rijk aan kritieke grondstoffen zoals kobalt, koper en uranium.
Africa, the mining powerhouse
Patricia Bingoto-Maeder, Senior Expert Mckinsey & Companu, sloot zich naadloos bij de vorige spreker aan. Afrika is inderdaad niet het probleem: sinds 1990 bedraagt het gemiddeld BBP per capita in Afrika slechts 1,1 %, terwijl dit gepaard gaat met een explosieve bevolkingsgroei. Volgens haar zijn de mogelijkheden voor zon- en windenergie in Afrika immens. En ze haalde ook het voorbeeld van groene waterstof aan dat tegen 2025 zelfs 4 miljoen jobs zou kunnen opleveren op het continent. Wat grondstoffen betreft, omschreef ze Afrika zelfs als ‘the mining powerhouse’. Er is al een sterke groei op het vlak van koper, kobalt (75% van de wereldvoorraad!), manganiet en bauxiet maar het kan nog beter. Investeringen in infrastructuur, regelgeving, duurzaamheid en de opleiding van mijnwerkers zijn broodnodig. Ten slotte gaf ze ook nog 10 praktische tips om de productiviteit, de economische vitaliteit en het leven van de Afrikaan te verbeteren. Digitale technologie omarmen, Afrikaans talent ontwikkelen, de stedelijke infrastructuur verbeteren zijn er slechts enkele van.
